Slaap is een essentieel onderdeel van ons leven. Het herstelt niet alleen ons lichaam, maar het is ook cruciaal voor onze geestelijke gezondheid en algehele welzijn. Tijdens een typische nacht doorlopen we verschillende slaapfasen, die samen bekend staan als de slaapcyclus. In deze blog gaan we dieper in op elke fase van de slaapcyclus en ontdekken we wat er precies gebeurt tijdens het slapen.
Fase 1: Inslaapfase (NREM 1)
De slaapcyclus begint met de inslaapfase, ook wel NREM 1 genoemd. Dit is een lichte slaapfase waarin we de overgang maken van wakker zijn naar slapen. Tijdens deze fase kan het zijn dat je nog steeds bewust bent van je omgeving en gemakkelijk wakker kunt worden. De spieractiviteit vertraagt en je oogbewegingen worden minder frequent. Deze fase duurt meestal maar enkele minuten.
Fase 2: Licht slapen (NREM 2)
Na de inslaapfase komen we in de tweede fase van de slaapcyclus, bekend als NREM 2 of licht slapen. In deze fase wordt de slaap dieper, maar je bent nog steeds gemakkelijk te wekken. Tijdens NREM 2 worden je hartslag en ademhaling regelmatiger en je spieren ontspannen zich verder. Deze fase maakt het grootste deel uit van je totale slaaptijd en kan ongeveer de helft van een normale slaapcyclus beslaan.
Fase 3: Diepe slaap (NREM 3)
De derde fase van de slaapcyclus, NREM 3 of diepe slaap, is de periode van de diepste en meest herstellende slaap. Tijdens deze fase zijn je hersengolven langzamer en zijn je spieren volledig ontspannen. Het kan moeilijk zijn om je tijdens deze fase wakker te maken en als je wordt gewekt, voel je je waarschijnlijk verward of gedesoriënteerd. Diepe slaap is cruciaal voor fysiek herstel, spiergroei en een goed werkend immuunsysteem.
Fase 4: REM-slaap (Rapid Eye Movement)
De vierde en laatste fase van de slaapcyclus is REM-slaap, gekenmerkt door snelle oogbewegingen, levendige dromen en een verhoogde hersenactiviteit. Hoewel je spieren tijdens REM-slaap tijdelijk verlamd zijn, zijn je hartslag en ademhaling onregelmatig en versneld. Deze fase is essentieel voor verwerking van gebeurtenissen, het geheugen en emotioneel welzijn. Het is ook de fase waarin de meeste dromen optreden.
Herhaling van de slaapcyclus
Tijdens een typische nacht doorloopt ons lichaam meerdere cycli van deze vier slaapfasen, waarbij elke cyclus ongeveer 90 tot 120 minuten duurt. Naarmate de nacht vordert, neemt de duur van de REM-slaap en licht slapen toe, terwijl de tijd doorgebracht in diepe slaap afneemt. Dit betekent dat de eerste helft van de nacht vooral wordt gedomineerd door diepe slaap, terwijl de latere helft meer gericht is op REM-slaap en licht slapen.
Hoe lang duurt elke slaapfase?
Dit is hoe lang elke fase gemiddeld duurt voor volwassenen:
- Inslaapfase: 1 tot 7 minuten in de eerste slaapcyclus, die 5-10% van de totale nachtrust uitmaakt
- Licht slapen: 10 tot 25 minuten in de eerste slaapcyclus en wordt langer met elke opeenvolgende cyclus, en maakt uiteindelijk tussen 45-55% uit van onze totale nachtrust
- Diepe slaap: 20 tot 40 minuten in de eerste slaapcyclus en wordt minder naarmate de nacht vordert. Diepe slaap maakt ongeveer 15-25% uit van onze totale nachtrust.
- REM-slaap: slechts 1 tot 5 minuten in de eerste slaapcyclus, maar wordt langer als je meer slaapt.
Uitgerust wakker worden
Er zijn verschillende ideeën over wanneer het beste moment is om wakker te worden. Tijdens een normale slaapcyclus is er vaak een kort moment van ontwaken tussen de REM-slaap en de volgende slaapcyclus. Dat moment kan mogelijk het ideale moment zijn om wakker te worden.
Tip: Word jij altijd heel vermoeid of gedesoriënteerd wakker? Dan kan het best zijn dat je wekker precies tijdens je diepe slaap afgaat. Je kan eens experimenteren met je wekker een halfuurtje eerder of later zetten. Als je uitgaat van een slaapcyclus van 90 minuten, is het dus ideaal om op te staan na 7,5 of 9 uur slaap, wanneer je uit je REM-slaap komt.
Samenvatting
De slaapcyclus is een georganiseerd proces dat ons lichaam en geest helpt te herstellen en te vernieuwen. Tijdens een typische nacht doorlopen we verschillende fasen, van lichte slaap tot diepe slaap en REM-slaap, die allemaal belangrijke functies hebben. Een volledige slaapcyclus is essentieel voor een goede gezondheid en welzijn, en het begrijpen van deze fasen kan helpen je slaappatroon te optimaliseren en uitgerust wakker te worden.
Wil jij weten welke voedingsstoffen en supplementen jouw lifestyle perfect ondersteunen en een goede nachtrust kunnen bevorderen? Vraag dan een persoonlijk supplementenadvies aan bij één van onze therapeuten, zodat we heel gericht met jou kunnen meekijken!
Bronvermelding: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0013469485900379